مرحله داشت و برداشت انگور

آبیاری درخت انگور

فاصله ­ی زمانی بین آبیاری ­ها و مقدار آبیاری درخت انگور به عمق ریشه درخت، عمق خاک، نوع خاک و آب و هوای منطقه بستگی دارد. زمان بندی مناسب آبیاری نقش مهمی در تولید بهترین محصول ممکن دارد. از زمانی که درخت انگور شروع به شکوفه دادن می ­کند تا وقتی که میوه­ ها شروع به رسیدن و سپس نرم شدن می­ کنند، درخت نباید با کمبود آب مواجه شود. اگر میوه­ ها مقداری خشک شوند و دوباره آبیاری انجام شود، احتمال ترک خوردن آن ها وجود دارد. مقدار رطوبت خاک را در حد متعادلی نگه دارید تا انگورها ترک نخورند. نیاز آبی انگور بر حسب منطقه و رقم ۷-۵ هزار متر مکعب برای هر هکتار در سال می ­باشد. در آبیاری قطره ­ای نیاز آبی حدود ۵-۴ هزار متر مکعب برای هر هکتار در سال می­ باشد.

به طور کلی درخت انگور درختی مقاوم نسبت به کم آبی است ولی درختان انگور جوان­تر تا وقتی که ریشه­ ی قوی ندارند به آبیاری مناسبی نیاز دارند. مزیت انتخاب شیوه آبیاری درخت انگور به صورت قطره ای این است که آب کمتری هدر می­ رود، احتمال گرفتار شدن درخت به بیماری­های قارچی نیز به این علت که رطوبت کمتری روی برگ و شاخه های درخت وجود خواهد داشت کمتر می­ شود. آبیاری درخت انگور در شرایط آب و هوای خشک یا هنگامی که باد زیادی می­وزد باید بیشتر انجام شود.

بیشتر بخوانید: آفات و بیماری های مهم انگور

هرس درخت انگور

وقتیکه طول شاخه‌های درخت انگور بیش از حد باشد از قدرت ریشه‌ها برای رسانیدن مواد غذایی کاسته می‌شود لذا هرس سالیانه برای جلوگیری از طویل شدن بیش از اندازه درخت ضرورت دارد.

مهمترین هرس‌های درخت انگور عبارتند از:

۱- هرس پائیزی: مستقیماً پس از برداشت میوه‌ها صورت می‌گیرد و در آن شاخه‌هایی را که میوه داده اند در پاییز کوتاه می‌کنند.

۲- هرس اصلی: مهمترین هرس برای تمام درخت انگور به ویژه برای شاخه اصلی که ادامه دهنده تنه درخت است. در این هرس از آن مقداری که تنه امسال در روی شاخه اصلی رشد کرده ۵ تا ۶ و حداکثر ۸ جوانه را باقی گذاشته، بقیه را بریده و حذف می‌کنند. در مورد شاخه‌های جانبی که خوب رشد کرده­اند هم باز برای آن مقدار که امسال رشد کرده ۲ یا ۳ جوانه برای هر شاخه باقی گذاشته تا بقیه را هرس می‌کنند. بهترین زمان هرس اصلی آذر و دی و بهمن است مشروط بر اینکه هوای منطقه از ۸ درجه زیر صفر گرمتر باشد.

۳- هرس فرم دادن: تنها در نهال‌هایی که تازه کاشته شده ­اند در سال‌های اول و دوم انجام می‌گیرد؛ لذا در بهار برای نهال تنها ۳ جوانه باقی می‌گذارند پس از اینکه جوانه‌ها رشد کردند و طول یکی از شاخه‌ها به ۲۰ سانتی­ متر رسید آن را به عنوان تنه اصلی پذیرفته و شاخه‌های دیگر را ته بر می‌کنند. در صورت لزوم سال بعد نیز به شاخه اصلی اجازه رشد داده و شاخه‌های جانبی را که در ارتفاع کمتر از ۵۰ سانتی­متر رشد کرده ­اند قطع می‌کنند. بدین وسیله درختان انگور به ارتفاع ۵/۱ تا ۲ متر ایجاد می‌کنند.

۴- هرس برگ‌ها: که این هرس فقط در درختان انگور کوتاه قد (۵/۱ تا ۲ متر ارتفاع) و در اواخر بهار صورت می‌گیرد. در این هرس تنها برگ‌های زیادی که مانع تابش مستقیم نور خورشید به خوشه‌های انگور قسمت میانی تاج درخت می‌شوند را با دست می­چینند.

5- هرس باردهی: انجام هرس تعادلی به صورت سبک با حفظ فرم بوته و باقی گذاشتن شاخه­ های جانشین انجام می ­شود.

بیشتر بخوانید: آفات و بیماری های مهم انگور

تنک کردن درخت انگور

تنک کردن عبارت است از کم کردن تعداد خوشه­ های گل یا میوه که این عمل اثر حتمی بر بالا بردن کیفیت انگور دارد. با هرس ملایم یعنی باقی گذاشتن تعداد زیادتری جوانه مرکب بر روی بوته در فصل زمستان و سپس تنک کردن تعدادی از خوشه­ های گل در فصل بهار عملاً نسبت برگ به گل بالا می­ رود یعنی برای هر خوشه تعداد زیاد تری برگ روی بوته باقی می ­ماند که از طریق مقدار بیشتری مواد قندی به حبه ­ها رسیده و درشت تر می­ شود. با تنک کردن صحیح عملا می­توان ظرفیت میوه دهی بوته را افزایش داد زیرا سطح برگ بیشتر باعث تقویت تدریجی آن شده و به تدریج می ­توان خوشه ­های بیشتری را روی بوته باقی گذاشت. خوشه ­ها در بوته­ های تنک شده کمتر دچار پوسیدگی و قارچ زدگی می ­شوند و معمولاً هزینه برداشت به دلیل هم زمان رسیدن پایین می ­آید.

تنک کردن گل

تنک کردن خوشه ­ی گل معمولاً در زمانی بین ظهور برگ تا باز شدن گلها انجام می­ گیرد. نسبت تعداد برگ به خوشه افزایش می­ یابد. به هنگامی که پرچم و مادگی در حال تشکیل باشند افزایش تعداد برگ باعث می­شود که مواد قندی بیشتری به خوشه­ ی باقیمانده برسد و تعداد حبه­ های سالم در خوشه بالا رفته و خوشه­ ها پرپشت می­ شود. تنک کردن خوشه گل در اوایل بهار و به محض ظهور گل ها انجام می ­پذیرد.

تنک کردن خوشه میوه انگور

در این نوع تنک کردن، خوشه­ ها پس از تشکیل حبه از شاخه جدا می­ شوند. این روش بر روی تعداد حبه و یا طول آن اثر مستقیمی ندارد. در واقع خوشه­ های کوچک یا بسیار بزرگ و خوشه ­های که شکل مناسبی ندارند جدا می­شود. بدیهی است که خوشه­ های باقیمانده از مواد غذایی بیشتری برخوردار شده و حبه ­های آن درشت ­تر می­ شود. این روش برای تنظیم میزان محصول ارقامی به کار می ­رود که بیش از حد محصول می ­دهند.

بیشتر بخوانید: آشنایی با ارقام مختلف انگور

تنک کردن حبه انگور

مقداری از انتهای خوشه به طوری که تعداد دلخواهی از حبه­ ها باقی بماند قطع می­ شود. با اجرای این روش در صورتی که بلافاصله پس از تشکیل حبه­ ها عمل تنک کردن انجام شود حبه­ های باقیمانده 30 درصد اضافه وزن پیدا می­ کنند.

حلقه برداری انگور

عبارت است از برداشتن یک لایه پوست درخت و یا زخم کردن آن که باعث بالابردن باردهی و کیفیت انگور می­ شود. قطر این لایه حدود ۲ میلی متر و کلفتی آن به ضخامت پوست بدون صدمه زدن به چوب می­باشد. حلقه برداری بر روی شاخه نازکتر به علت تاخیر در ترمیم زخم و مشکل بودن عمل توصیه نمی­ شود. اثر حلقه برداری بر روی تنه در تمام گیاه ظاهر می­ شود اما اگر بر روی بازو انجام شود فقط همان بازو تحت تاثیر قرار می­ گیرد.

در حلقه برداری، پوست تنه باید به طور کامل برداشته شود به طوری که رابطه پوست بالا با پایین به طور کامل قطع شود. اثر آنی حلقه برداری این است که مانع جریان شیره ­ی پرورده از پایین به بالا می­شود. در اثر این فرایند قند و هورمون ­های گیاهی و نشاسته بیشتری به قسمت بالای زخم می­رسد. زخم را به گونه ­ای باید ایجاد کرد تا سریع التیام پذیرد یعنی قطر حلقه نباید زیادتر از ۲ تا ۳ میلی ­متر باشد. در غیر این صورت مدت زیادی برای بهبودی زخم لازم است و ممکن است درخت ضعیف یا خشک شود. به طور معمول ۱یا ۲ ماه بعد زخم توسط لایه زاینده التیام می­ پذیرد.

کوددهی انگور

ازت:

برای کوددهی باغ­ های انگور استفاده می­ شود که می­توان به عنوان کود برگی با غلطت یک درصد هم داد. زیاده روی در دادن کودهای ازته اثرات منفی در رشد دارد که مهمترین آن ها رشد بیش از حد و بهم زدن رشد طبیعی گل­ ها و در نتیجه کم شدن محصول و حساسیت گیاه در مقابل سرمای زمستان است.

فسفر:

به عنوان کود فسفره از سوپر فسفات استفاده می­شود که در آب محلول است.

پتاسیم:

برای ساختن ساختمان برگ­ ها و چوبی و سخت شدن شاخه به ویژه ساقه ­ها و همچنین برای رسیدن شاخه ­های انگور لازم است.

منیزیم:

یکی از کودهای اصلی مورد نیاز است و معمولاً به صورت سولفات منیزیم به زمین داده می­ شود که به راحتی در آب حل می­ شود.

کلسیم:

از کودهایی است که انگور به آن وابسته است و باید همه ساله به مقدار لازم به باغ ­های انگور داد.

برداشت

بهترین زمان برداشت انگور هنگامی است که دم خوشه ها شروع به خشبی شدن کند. مهم­ترین عامل در رسیدن حبه­ ی انگور مقدار دما می­باشد. در باغ­ های مرغوب و در بهترین شرایط میزان برداشت انگور 50 تن در هکتار می­باشد که هر درخت انگور ممکن است تا 200 کیلوگرم انگور بدهد.

هنگام چیدن باید سعی شود که خوشه‌ها را از محل چسبیدن به شاخه‌ها جدا کرده و برای این کار از قیچی استفاده می‌کنند تا حبه‌ها له نشوند. تنها باید خوشه‌های رسیده را چید و چیدن خوشه‌های نارس را به نوبت‌های بعد واگذار نمود چون بعضی واریته‌ها همه ­ی خوشه­ هایشان در آن واحد نمی‌رسند و ضرورت دارد که انگور‌های این واریته در ۲ و ۳ و یاحتی ۴ نوبت چیده شود.

بیشتر بخوانید: آموزش کاشت درخت انگور