برداشت کلزا

عملیات برداشت

مرحله ­ی برداشت در کلزا بسیار حساس می‌باشد. در کلزا رسیدن محصول به‌طور همزمان صورت نمی‌گیرد به این معنی که ابتدا خورجین‌های پایینی و سپس خورجین‌های بالایی می‌رسند، لذا برداشت به‌موقع در کلزا بسیار با اهمیت است. برداشت زودهنگام باعث وجود مقدار زیادی دانه نارس و ساقه سبز در محصول شده که علاوه بر کاهش کیفیت محصول برداشت با کمباین را مشکل می‌سازد. از طرفی برداشت دیرهنگام نیز باعث باز شدن خورجین‌ها و ریزش محصول و نیز تلفات دانه در هنگام برخورد کمباین با بوته‌های کلزا در هنگام برداشت خواهد شد.

همزمان با رسیدن دانه، رنگ خورجین زرد و دانه به‌رنگ قهوه‌ای تا سیاه می‌گراید و دانه‌ها رفته‌رفته سخت می‌شوند. برداشت محصول کلزا به ‌صورت دستی با داس، برداشت با دروگر و نیز برداشت با کمباین امکان پذیر است. برداشت دستی در سطوح کوچک امکان‌پذیر است و زمان آن موقعی است که 40 تا 50 درصد خورجین‌های ساقه اصلی تغییر رنگ داده و رطوبت دانه‌ها به حدود 25 درصد برسد. در این موقع دانه‌ها قهوه‌ای تیره یا سیاه رنگ می‌باشند و 50 درصد خورجین‌های میانی بوته زرد شده است. پس از برداشت محصول آنرا روی زمین قرار داده و پس از خشک شدن (5-3 روز) و کاهش رطوبت به 12 درصد آن‌ها را جمع‌آوری و خرمن کوبی می‌نمایند. اگر خرمن کوبی زودتر از موعد مناسب انجام شود دانه‌ها له شده و رطوبت زیاد باعث فساد محصول و کپک‌زدگی آن در انبار می‌شود و اگر خرمن کوبی دیر انجام شود دانه‌ها بیش از حد خشک شده و در خرمن کوبی ممکن است شکسته شوند.

برداشت مستقیم با کمباین معمولاً زمانی صورت می‌گیرد که وقتی 85 تا 90 درصد دانه‌های خورجین‌های ساقه اصلی و شاخه‌های اولیه به رنگ قهوه‌ای روشن یا تیره متمایل شده باشند (رطوبت دانه حداکثر 12 درصد است). در برداشت با کمباین فرصت کمتری نسبت به دروگر یا برداشت دستی در اختیار می‌باشد. برداشت با کمباین بهتر است حتی‌الامکان در مواقعی از روز انجام شود که رطوبت نسبی هوا بیشتر باشد مانند صبح زود و هنگام غروب که ریزش محصول کمتر است.

بیشتر بخوانید: علف‌های هرز کلزا

تنظیمات کمباین

هر چند که اعداد و ارقام مربوط به تنظیم کمباین، با توجه به دفترچه­ی راهنمای هر کمباین، تجربیات راننده و شرایط خاص مزرعه قابل تغییر است، اما موارد زیر به صورت عمومی برای کمباین قابل توصیه است:

1- پروانه کلش‌گیر در بالاترین وضعیت و مماس بر بوته‌های کلزا قرار گیرد.

2- دور پروانه به حداقل ممکن برسد (18-12 دور در دقیقه).

3- استوانه مارپیچ یا هلیس (پیچ ارشمیدس) در بالاترین وضعیت قرار گیرد (12 تا 20 میلی‌متر از کف پلت فرم).

4- دور سیلندر خرمنکوب بین 850 تا 900 دور در دقیقه باشد.

5- فاصله ­ی ورودی سیلندر 22 الی 28 میلی‌متر باشد.

6- فاصله­ ی خروجی سیلندر 11 الی 14 میلی‌متر باشد.

7- اندازه­ ی غربال کاه 6 الی 10 میلی‌متر و اندازه ­ی غربال دانه 2 الی 4 میلی‌متر باشد.

8- دور بادبزن یا پنکه 250 الی 350 دور در دقیقه تنظیم گردد.

9- سرعت حرکت کمباین، متناسب با عملکرد مزرعه باشد به‌طوری که همواره، خوراک به‌صورت یکنواخت و به مقدار معین وارد کمباین شود.

10- در هنگام برداشت باید یک سوم عرض تیغه برش خالی باشد تا موجب خفگی کمباین نشود و همچنین در هنگام برداشت در مزارع پرپشت با سرعت کمتری برداشت صورت گیرد.

11- باید قبلاً از کمباین بازدید و از تیز بودن انگشتی‌ها، نبودن منفذ یا شکافی در مخزن کمباین برای جلوگیری از ریزش دانه برداشت شده و سالم بودن آن اطمینان حاصل شود.

بیشتر بخوانید:کودهای موردنیازکلزا