اصلاح خاک و کود دهی

اصلاح خاک وکود دهی

خصوصیــات فیزیکــی، شــیمیایی و بیولوژیکــی خــاک از مهم تریــن عوامــل بــرای رشــد و نمــو گیاهــان دارویــی و مــاده مؤثــره آن هــا می باشــد. علــت اختــاف میــزان مــاده مؤثــره در یــک گونــه کــه در دو منطقــه بــا خــاک یکســان کشــت شــده اند، عوامــل محیطــی می باشــد.

خصوصیات فیزیکی خاک

هنـگام کاشـت گیاهـان دارویـی دائمـی در زمیـن، ابتـدا بایـد بـه مطالعـه بافـت خـاک پرداختـه و گیـاه دارویــی مناســب را بــا توجــه بــه نــوع خــاک انتخــاب نمــود. ســپس بــه مطالعــه درصــد مــواد آلــی و عناصــر موجــود در آن پرداخــت.

 نــوع بافــت خــاک بــرای رشــد و نمــو بهتــر گیاهــان دارویــی کــه اندام هــای زیــر زمینــی آن هــا مــورد بهـره بـرداری قـرار می گیـرد ماننـد: سـنبل الطیـب، شـیرین بیـان و زنجبیـل اهمیـت فراوانـی دارد.بـه عبارتــی دیگر،خاک هــای ســبک شــنی در مقایســه بــا خاک هــای ســنگین رســی بــرای رشــد و تولیــد ایـن گیاهـان اهمیـت ویـژه ای دارنـد.

بیشتر بخوانید: مراحل خشک کردن گیاهان دارویی

خصوصیات شیمیایی خاک

خصوصیـات شـیمیایی خـاک ماننـد واکنـش اسـیدیته خـاک )PH )و شـوری خـاک )EC )در رابطـه بـا کشـت و پـرورش گیاهـان دارویـی همـواره بایـد مـورد نظـر باشـد. تعییـن اسـیدیته خـاك در تشـخیص اختـلالات مربـوط بـه رشـد گیـاه بسـیار حائـز اهمیـت اسـت و مهم تریـن تأثیـرآن از نظـر تغذیـه گیـاه می باشــد. بیشــتر گیاهــان دارویــی بــدون هیــچ گونــه زیانی،بــه مــواد مؤثــره و رشــد خــود می تواننــد تغییـرات حـدود 5/1 تـا 2 درجـه PH را بـه خوبـی تحمـل و بـه رشـد و نمـو خـود ادامـه دهنـد. بـه طـور مثـال واکنـش اسـیدیته مناسـب خـاک از نظـر کاشـت بـرای گیـاه دارویـی بابونـه3/7 تـا 1/8 و شـیرین بیــان 5/5 تــا 8 می باشــد. از میــان خاک هــای اســیدی، قلیایــی و خنثــی می تــوان گفــت: خاک هــای خنثــی بــرای رشــد گیاهــان دارویــی مناســب تر هســتند. شــوری خــاک نقــش تعیین کننــده ای در رشــد و نمــو گیاهــان دارویــی دارد.

اکثــر گیاهــان بــه شــوری حســاس هســتند امــا گــروه کوچکــی از گیاهــان می تواننــد شــوری را تــا حــدی تحمــل نماینــد. خاک هــا بــا شــوری کمتــر از 2 میلــی مــوس بــر ســانتی متر، غیــر شــور و خاک هــا بــا شــوری بیــن 4ـ2 میلیمــوس بــر ســانتی متر کمــی شــور و خاک هــای بــا شــوری 48 میلیمــوس بــر ســانتی متر شــوری متوســط و خاک هــا بــا شــوری 16ـ8 میلیمــوس بــر ســانتی متر، خــاک خیلــی شــور می باشــند. شــوری خــاک بــر میــزان تجمــع مــواد مؤثــره گیاهــان دارویــی مؤثــر می باشــد. لــذا تعییــن میــزان شــوری خــاک در انتخــاب گیــاه دارویــی نقــش مؤثــری ایفــا می کنــد. میلی موس بر سانتی متر:هدایت الکتریکی عصاره گرفته شده از خاک می باشد.

حاصل خیزی

خـاک حاصل خیـز:

خاکـی اسـت کـه بتوانـد کلیـه نیازهـای غذایـی گیـاه دارویـی را در طـول رشـد تأمیـن نمایـد و ایـن در صورتـی اسـت کـه درجـه حرارت،رطوبـت و سـایر عوامـل مناسـب باشـند. عناصـر غذایـی بـا تأثیـری کـه بررشـد رویشـی و زایشـی گیاهـان دارنـد، باعـث تغییراتـی در عملکـرد محصــول می شــوند و کمیــت و کیفیــت مــواد مؤثــره را تحــت تأثیــر قــرار می دهنــد.

کمبود عناصر غذایی موجود در خاک به دوصورت اتفاق می افتد:

الف)کمبــود کمــی :

یعنــی مقــدار عناصــر در خــاک کــم اســت.

ب) کمبــود کیفــی:

یعنــی عناصــر قابــل اسـتفاده گیــاه نیسـتند.

از دلایل کمبود کیفی عناصر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1ـ عنصـر مـورد نظـر در خـاک وجـود دارد ولـی بـه لحـاظ شـرایط فیزیکـی و شـیمیایی قابـل اسـتفاده نیسـت

. 2ـ رقابت بین گیاه و میکروارگانیسم ها برای ادامه حیات

3ـ رقابـت بیـن عناصـر بـرای جـذب توسـط گیـاه کـه بـالا بـودن مقـدار یـک عنصـر مانـع از جـذب دیگری می شــود.

بیشتر بخوانید: عوامل آلودگی خاک وروش های پاکسازی آن