روش های چرای گوسفند در مراتع

روش های چرای گوسفند در مراتع

یک سیستم چرایی مناسب که حداکثر استفاده از مرتع و در بهترین مرحله رشد گیاهان مرتعی با کمترین صدمه به مراتع و دام های چراکننده که قابلیت اجرایی داشته باشد باید طراحی شود.   دو سیستم چرا برای استفاده از مراتع قابل ذکر است:

1) روش چرای مداوم یا ممتد شامل چرای مداوم مطلق و چرای مداوم نسبی که در روش نسبی قسمتی از مراتع در فصل رویش علوفه چرانیده نمی شود و یا در تمام طول شبانه روز چرانیده نمی شود و شب غذای دستی می دهند.

2) روش چرای متناوب شامل چرای انتقالی و چرای نواری. چرا ممکن است به صورت مخلوط باشد: چرای توام گوسفند، بز و گاو و چرای توام میش و بره. معمولاً ورود دام به مراتع در ابتدای بهار و خروج در پاییز است.

روش چرای انتقالی

 در این روش سطح مراتع با استفاده از فنس یا حصار به چندین قطعه تقسیم می شود. اندازه این قطعات بستگی به اندازه گله، احتیاجات آن ها و تولید مرتع دارد. مزیت این روش از اعمال نامطلوب قدرت انتخابی گوسفند و غلبه گیاهان غیر خوش خوراک ومهاجم جلوگیری می کند و همچنین با تنظیم دقیق این روش از حالت های چرای مفرط یا چرای کمتر از حد مورد نیاز جلوگیری میشود.

این روش ممکن است به صورت ساده شامل تقسیم مرتع به دو قسمت باشد و انتقال گله در فرصت مناسب و یا به همراه استفاده از آغل که معمولاً شب ها مورد استفاده قرار می گیرد.  در ایران که هم دارای روش های سنتی پرورش گوسفند و بز هستند و هم آب و هوای سرد در بیشتر نقاطی که پرورش معمول است، وجود دارد بهتر است از این روش استفاده شود.

بیشتر بخوانید:مواد قابل استفاده درتغذیه گوسفند پرواری

روش چرای نواری

در این حالت سطح مراتع را به چندین قطعه تقسیم می کنند. پس از چرای کافی در قطعه اول به قطعه دوم و از قطعه دوم به سوم و.... انتقال داده می شود. درکشورهای پیشرفته با حصار الکتریکی این قطعه بندی ها را انجام می دهند. این روش مناسب کشورهایی نظیر نیوزلند و آمریکا است که دارای مراتع خوب هستند. در ایران نیز ممکن است دامداران به این نتیجه رسیده باشند که چرای یک قسمت از مرتع و قرق قسمت دیگری از آن در همان زمان و سپس چراندن قسمت قرق شده و قرق کردن قسمت چرانیده شده قبلی مزایای زیادی دارد.

پس چر مزارع و پرورش گوسفند به روش روستایی

1) در این سیستم گله های کوچک روستایی از پس چر مزارع استفاده نموده و در داخل آغل نگهداری میشوند. این نوع پرورش گوسفند و بز در ایران بطور گسترده دیده می شود

2) در حالیکه در گوسفند و گاو حدود 3 درصد وزن بدن ماده خشک استفاده میکنند در بز این مقدار به 5 درصد هم میرسد ولی این مقدار می تواند ازگیاهان نامرغوب نظیر خار، سرشاخه های  درختان و مراتع فقیر تأمین شود یعنی تنوع غذایی بیشتری از گوسفند و گاو دارد. لذا میتوان با هم نگهداری نمود. گوسفند در روی مرتع به دنبال علوفه تازه و مرغوب است ولی بز برعکس دنبال خار و خشبی است. پس به این دلیل است که گله ھا ھم گوسفند و هم بز باهم نگهداری می نمایند

3) تعداد دام در یک هکتار وابسته به نوع دام، کیفیت مرتع، سن دام و... دارد لیکن بطور متوسط در مراتع با پوشش متوسط 6  تا 11 راس در یک هکتار مناسب است.

بیشتر بخوانید: شناخت پرورش گوسفند و اهمیت آن