ایران در جایگاهِ سوم تولید پسته در سال 1402

آمریکا در صدرِ تولید پسته در جهان / ایران در سال 2023 در جایگاهِ سوم تولید پسته در جهان قرار گرفت

ایران در جایگاهِ سوم تولید پسته در سال 1402

آمریکا در صدرِ تولید پسته در جهان / ایران در سال 2023 در جایگاهِ سوم تولید پسته در جهان قرار گرفت

بر اساس گزارشات ارائه شده توسط وزارت کشاورزی آمریکا، پنج کشور اولِ تولیدکننده پسته در جهان در سال 2023، به ترتیب کشورهای آمریکا (سهم 63/4 درصدی از تولید پسته در جهان)، ترکیه (سهم 15 درصدی)، ایران (سهم 14 درصدی)، سوریه (سهم 4/7 درصدی) و اتحادیه اروپا (سهم 2/9 درصدی) بوده‌اند. نمودار(1) روند میزان تولید پسته را در این کشورها از سال 2018 تا 2023 نشان می‌دهد.

نمودار(1): روند میزان تولید پسته در پنج کشور اول تولیدکننده در جهان (تن)       (منبع: وزارت کشاورزی آمریکا)

آمریکا

کشور آمریکا در سال 2023، به میزان 677 هزار و 95 تن تولید پسته داشته است. در حالی که این مقدار در سال گذشته برابر با 400 هزار و 69 تن بوده است یعنی به میزان 277 هزار و 26 تن (69 درصد) رشد داشته است. نمودار(2)، روند میزان تولید پسته در آمریکا و درصد تغییرات آن را از سال 2018 تا 2023 نشان می‌دهد.

نمودار(2): روند میزان تولید پسته در آمریکا (تن) و درصد تغییرات     (منبع: وزارت کشاورزی آمریکا)

ترکیه

میزان تولید پسته‌ی کشور ترکیه در سال 2023، برابر 160 هزار تن بوده است. این میزان در مقایسه با سال گذشته به میزان 20 درصد کاهش داشته است. نمودار(3) روند میزان تولید پسته در کشور ترکیه و درصد تغییرات آن را از سال 2018 تا 2023 نشان می‌دهد.

نمودار(3): روند میزان تولید پسته در ترکیه (تن) و درصد تغییرات       (منبع: وزارت کشاورزی آمریکا)

ایران

نمودار(4)، روند میزان تولید و درصد تغییرات پسته‌ی ایران را طی دوره زمانی 2023-2018 نشان می‌دهد. ایران در سال 2023، به میزان 150 هزار تن پسته تولید کرده است که در مقایسه با سال گذشته 44 هزار تن بیشتر بوده است؛ یعنی افزایش 42 درصدی داشته است.

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، در سال 2018 (1397)، تولید پسته در ایران 77 درصد کاهش داشته است. یعنی از تولیدِ 225 هزار تن در سال 2017، به تولیدِ 52 هزار تن در سال 2018 رسید (به میزان 173 هزار تن کاهش). این کاهش به دلیل تغییرات اقلیمی و ورود توده هوای سرد به کشور بود که موجب شد بیشترِ این محصول، قبل از برداشت از بین برود. همین امر موجب شد به دلیل عرضه کم این محصول، قیمت در بازار داخلی نیز، به میزان قابل ملاحظه‌ای افزایش یابد.

نمودار(4): روند میزان تولید پسته در ایران (تن) و درصد تغییرات        (منبع: وزارت کشاورزی آمریکا)

سوریه

میزان تولید پسته‌ در سوریه در سال 2023، برابر با 50 هزار تن بوده است. این میزان در سال گذشته برابر با 45 هزار تن بوده که بیانگر تولید بیشتر در این کشور، به میزان 5 هزار تن می‌باشد (11 درصد رشد داشته است). در سه سال اخیر، میزان تولیدِ پسته در سوریه افزایشی بوده است. نمودار(5)، روند میزان تولید و درصد تغییرات پسته‌ی سوریه را در سال‌های 2018 تا 2023 نشان می‌دهد.

نمودار(5): روند میزان تولید پسته در سوریه (تن) و درصد تغییرات     (منبع: وزارت کشاورزی آمریکا)

اتحادیه اروپا

میزان تولید پسته در کشورهای عضو اتحادیه اروپا در سال 2018، برابر با 10 هزار و 610 تن بوده است. این میزان، با افزایش 192 درصدی، به 31 هزار تن در سال 2023 رسیده است. به عبارتی، به طور متوسط در هر سال، 19 درصد رشد در تولیدِ این محصول داشته است. نمودار(6)، روند میزان تولید پسته و درصد تغییرات آن در کشورهای عضو اتحادیه اروپا را طی دوره زمانی 2023-2018 نشان می‌دهد.

نمودار(6): روند میزان تولید پسته در کشورهای عضو اتحادیه اروپا (تن) و درصد تغییرات       (منبع: وزارت کشاورزی آمریکا)

در نمودار (7)، میزان تولید پسته‌ی ایران را در ده سال اخیر با کشور همسایه یعنی ترکیه مقایسه کرده است. مشاهده می‌شود که در این ده سال این دو کشور رقابت جدی با هم داشته‌اند و تولیدِ پسته در هر سال دارای نوسان‌هایی بوده است. می‌بینیم که در سال‌های 2022 و 2023 ترکیه در تولید پسته از ایران سبقت گرفته است. 

نمودار (7): مقایسه تولید پسته‌ی ایران و ترکیه (تن)    (منبع: وزارت کشاورزی آمریکا)

با توجه به موارد ذکر شده و این‌ که ایران در محصول پسته دارای مزیت نسبی در جهان است، مسئولان باید در رابطه با این محصول دارای مزیت، برنامه‌ها و سیاست‌های مناسبی را اتخاذ نمایند تا ایران جایگاهِ مناسب و در شأن خود را در بازار جهانی به دست آورد.

ان‌شاءالله در مقاله‌های بعدی صادراتِ این محصول را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.