آشنایی با آبیاری کرتی

آبیاری کرتی

روش آبياري كرتي ساده ترين و ارزان ترين روش آبياري سطحي است كه تقريباً براي همه نـوع گياهـان قابـل اسـتفاده است. در اين روش مزرعه تحـت آبيـاري بـه شـكل مربـع يـا مستطيل طوري كه طول و عـرض آن تفـاوت قابـل توجـه اي نداشته باشند، با استفاده از خاكريز هايي محـدود شـده و آب وارد اين كرت ها براي آبياري گياهان مي شود. در روش آبياري كرتي نياز است تا مز رعه به كرت هايي به ابعـاد مشخص بوسيله خاكريز هايي به ارتفاع حـدود 12 سـانتي متـر تقسيمبندي شده و شيب زمين كمتـر از 1/0 درصـد باشـد . از آنجا كه گندم نسبت به آب مانـدگي و غرقـابي خـصوصاً در اوايل رشد حساس است، آبياري كرتي براي گنـدم زمانيكـه ارتفاع گياه كم (از سبز تا حدود 8 سانتي متري) به دليـل سـله بستن و غرقاب كردن محيط، مناسب نيست . براي آبياري قبل يا بلافاصله بعد از كشت گندم كـه نيـاز بـه مرطـوب سـاختن بطور كلي نوع خاك مناسب براي روش آبياري بـه نـوع گياه تحت آبياري بستگي دارد . براي گياهـاني ماننـد گنـدم، خاك لومي به دليل جلوگيري از آب ماندگي طولاني مزرعه در اثر آبياري يا باران و همچنين افت كمتر آب در اثر نشت، مناسبتر است . خاكهاي سـبك تـر در شـرايطي كـه سـطح سفره آب زيرزميني بالا باشد نيز قابل استفاده اسـت، در غيـر اين صورت افت آب در اثر نفـوذ عمقـي بـسيار زيـاد و غيـر قابل قبول خواهد بود . بنابراين خاك هـاي سـبك و همچنـين خاكهايي كه استعداد سله بستن را دارند براي روش آبياري كرتي مناسب نيستند . خاكهاي سبك به دليـل تخليـه سـريع آب از منطقه ريشه و تلفات نفوذ عمقي زياد، براي اين روش مناسب نيستند . خاكهايي كه درصد رس بسيار بالايي دارند نيز به دليل آنكه ممكن است باعث سله بـسته و ايجـاد درز و شكاف در خاك شوند.

عوامل اصـلي محدودكننـده عـرض كـرت شـيب زمـين، عمــق خــاك زراعــي، نحــوه احــداث خــاكريز و عمليــات كشاورزي است . در اراضي با شيب تند بايد عـرض كـرت را كوچكتر در نظر گرفـت. بـه دليـل اينكـه در ايـن شـرايط خـاك زيـادي بـراي تـراز كـردن كـر تهـا و اسـتقرار يكنواخــت آب در داخــل كرتهــا نيــاز دارد . در صــورتيكه خاك زراعي كم عمق باشد، بايد عـرض كـرت را خـصوصاً در اراضي شيب دار كوچكتر در نظر گرفت . به دليل اينكه در مواقع كندن زمين براي احداث تـراس و يـا خـاكريز، خـاك غيرمرغــوب زيــرين جــا يگزين خــاك زراعــي لايــه بــالايي ميگردد. براي دريافت راندمان بهتر از كاركرد ماشين هـا در مزارع تحت روش آبياري كرتي لازم است كه عرض مزرعه مضربي از عرض ماشين باشد. بـا افـزايش شـيب زمـين عـرض كـرت كـاهش پيـدا ميكند. مشكلات مربوط بـه تـراس بنـدي زمـين و همچنـين جلوگيري از فرسـايش خـاك از عـواملي هـستند كـه باعـث ميشود با افزايش شيب عرض كرت ها كاهش پيدا كننـد . بـه عنوان مثال زماني كه شيب زمين 2 درصد اسـت، عـرض كـرت مناسـب براي آبياري كرتي 10 متر و اگر شيب 1 درصد ب اشد عـرض كرت معادل 20 متر برآورد ميشود. نه تنها شيب زمين بلكه نوع خاك و مقـدار دبـي ورودي به كرت نيز از عوامـل مهـم انتخـاب ابعـاد كـرت (مـساحت ) ميباشند.

برای مشاهده تجهیزات مربوط به آبیاری به لینک زیر مراجعه فرمایید.

http://yektaban.com/shop/product/587

به عنوان يك قـانون كلي هر چه بافت خاك سـنگين تـر باشـد مـساحت كـرت را ميتوان بيـشتر در نظـر گرفـت . چـرا كـه در ايـن حالـت آب بدون نفوذ عمقي زياد مي تواند مسافت زيـادي را طـي كنـد . بر عكس در خاك هاي سبك و شني كه تلفات نفـوذ عمقـي زياد است م ساحت كرت كوچكتر در نظر گرفته مي شـود تـا از تلفات نفوذ عمقي جلوگيري شود . از طرف ديگر هـر چـه دبـي آب بيـشتر شـود، بـه دليـل اينكـه در يـك مـدت زمـان مــشخص مقــدار بيــشتري آب وارد كــرت مــي شــود، بــراي جلوگيري از مانـدابي شـدن و اسـتفاده بيـشتر از مقـدار آب، مساحت كرت را مي توان بزرگ تر در نظـر گرفـت .

در مــزارع كوچــك كــه خــاك ورزي بــه صــورت غيــر مكانيزه است، براي سادگي در تسطيح زمين و امكان كاربرد آب با دبي كم، بايـستي ابعـاد كـرت هـا را كوچـك در نظـر گرفت. در مزارع بـزرگ كـه عمليـات كـشاورزي بـصورت مكـانيكي انجـام مـيگيـرد، بـراي افـزايش رانـدمان ادوات، افزايش سطح زيركشت با حذف مرزها و توزيع يكنواخت تر آب بايستي ابعاد كرتها را بزرگتر انتخـاب نمـود . در اراضـي شيبدار با شيب نامنظم، كرت ها مي توانند طولاني بـا عـرض كوچك انتخاب شوند، بطوري كه بعد طولاني تر كـرت بايـد در جهـت خطــوط تــراز قــرار گرفتــه تــا از فرســايش زمــين جلوگيري نموده و نفوذ آب نيز يكنواخت تر صورت پـذيرد . بطور طبيعـي در شـرايطي كـه شـيب و خطـوط تـراز نـامنظم باشند، ابعاد كرت ها نيز نامنظم خواهند بود .

برای مشاهده تجهیزات مربوط به آبیاری به لینک زیر مراجعه فرمایید.

http://yektaban.com/shop/product/586

برای آشنایی با آبیاری سطحی در گندم به لینک زیر مراجعه فرمایید

http://yektaban.com/learn/post/573

 

اشتراک گذاری این پست:

آکادمی آموزش کشاورزی یکتابان مرکز تخصصی ارائه آموزش های تخصصی کشاورزی و مشاوره کشاورزی توسط برترین کارشناسان کشاورزی در ایران

ارسال شده توسط سیما جاویدی
سیما جاویدی

شما اولین نفری باشید که برای این پست ثبت نظر می کنید

برای ثبت نظر ابتدا ثبت نام کنید