آبیاری گردو

آب و آبیاری به صورت مستقیم و غیرمستقیم نقش بسزایی در فرآیند تولید گردو و به تبع آن در عملکرد کمی و کیفی قیمت و صادرات این محصول دارد گردو برای تولید محصول بهینه به آب کافی ۷ هزار تا ۱۰ هزار متر مکعب در هکتار و با کیفیت مناسب دارد لازم به ذکر است در استان‌های مرکزی و جنوبی کشور به دلیل تبخیر و تعرق شدید نیاز آبی گردو به حدود دو برابر این میزان می‌رسد بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهمترین مشکل تولید گردو پایین بودن بهره‌وری آن است که خود متاثر از چند عامل مهم نظیر پایین بودن عملکرد و کیفیت می باشد یکی از علل بالا نبودن عملکرد کمی و کیفی میوه در باغات گردو کشور را می‌توان به مسائل و مشکلات آبیاری سنتی در مناطق کشت گردو مرتبط دانست نامناسب بودن روش آبیاری عدم توجه لازم به برنامه ریزی آبیاری عدم استفاده صحیح از منابع آبی وجود خشکسالی طولانی مدت و به دنبال آن شور شدن منابع آبی در مناطق گردو خیز به خصوص در استان های مرکزی و جنوبی کشور و بالا بودن پتانسیل تبخیر از چالش‌های اساسی در آبیاری گردو می باشند فاکتورهایی که در انتخاب روش آبیاری باید مد نظر قرار گیرند.

عبارتند از خواص فیزیکی و شیمیایی خاک یکنواختی شیوه زمین خطر یخبندان هزینه و میزان آب. مدیریت خوب و صحیح در آبیاری نه تنها بر تولید کمی و کیفی محصول اثر می‌گذارد و بر تغذیه درختان با مواد معدنی نیز موثر بوده و مسائل ناشی از آفات و بیماری ها را به حداقل رسانده و مبارزه با علف های هرز را نیز آسان تر می نماید نیاز آبی گردو بر حسب منطقه و رقم ۷۰ هزار متر مکعب برای هر هکتار در سال می باشد در آبیاری تحت فشار نیاز آبی آن در حدود ۴ تا ۷ هزار متر مکعب برای هر هکتار در سال می باشد که با توجه به شرایط اقلیمی منطقه و سن درختان تعیین می‌گردد. میزان نیاز آبی در هر نوبت آبیاری با توجه به سن درخت گردو و تعداد دفعات آبیاری با توجه به شرایط منطقه و میزان بارندگی خصوصاً در فصول تابستان تعیین می گردد همچنین بایستی از کشف و پرورش گردو در مناطقی با رطوبت نسبی بالای ۶۵ تا ۷۵ درصد خصوصاً در اوایل رشد باید خودداری کرد زیرا احتمال بروز بیماری باکتریایی بلایت افزایش می یابد رطوبت نسبی کمتر از ۲۵ درصد نیز مناسب نمی باشد در صورتی که میزان بارندگی سالیانه حداقل ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلی متر با پراکنش مناسب فصول گرم باشد می‌توان به کشیده گردو اقدام نمود در غیر اینصورت برای تولید تجاری آبیاری منظم درختان در ماه‌های اردیبهشت خرداد تیر و مرداد به صورت هر ۷ تا ۱۰ روز یک بار و در سایه انداز درخت الزامی می باشد. 

نوع آبیاری

با توجه به خشکسالی مداوم و تغییر شرایط اقلیمی و بحران کم‌آبی در سالیان اخیر به خصوص در استان‌های مرکزی جنوبی و شرقی کشور مثل استان‌های یزد اصفهان قم مرکزی سمنان فارس سیستان و بلوچستان کرمان خراسان جنوبی و نیمه جنوبی خراسان رضوی و خوزستان توصیه می شود حتماً از سیستم آبیاری تحت فشار به منظور بالابردن راندمان آبیاری و کاهش تلفات پرت آب استفاده شود ن در باغ هایی که استفاده از سیستم مذکور امکان‌پذیر نیست توصیه می‌شود سیستم آبیاری سنتی به سیستم آبیاری نواری تبدیل گردد.

زمان و میزان آبیاری

اثرات کمبود آب بستگی به مرحله‌ای دارد که این کمبود اعمال می‌شود ماه های خرداد تیر مرداد و شهریور دوره های بحرانی رشد میوه می باشند که کمبود آب در این مراحل منجر به خسارت خواهد شد و منشا بی شدید در دوره رشد میوه باعث کوچکی اندازه میوه و کاهش رشد گیاه در اوایل دوره پر کردن مغز موجب سقط جنین یا نقص در بستن مغز پوکی یا سیاه شدن و چروکیده شدن آن و نفس در تشکیل جوانه های میوه و کمبود تولید میوه در سال بعد مغز می شود و در مرداد و شهریور باعث تیره شدن رنگ مغز کاهش تجمع مواد خشک در مغز و در نتیجه کاهش وزن مغز چروکیدگی و سیاه شدگی مغز می شود لذا می بایست آبیاری درختان گردو در تابستان به طور مرتب و یکبار در هفته صورت گیرد ولی نباید حالت غرقابی و آب‌گرفتگی در خاک پیدا شود گاهی در تابستان چند روز بعد از آبیاری به روش غرقابی برگ ها خشک شده و درختان به طور ناگهانی پژمرده می شوند. این پدیده را آپوپلکسی یا فلج گیاه گویند که هیچگونه عامل بیماری زایی در آن دخالت ندارد یت آب آبیاری نیز باید سنجیده شود زیرا وجود و نمک های بر کلرید کربنات و بیکربنات در آب آبیاری برای گردو مضر است میزان آبیاری نیز با توجه به نوع آبیاری متفاوت می باشد به طوری که در روش آبیاری قطره‌ای میزان نیاز آبی گردو حدود ۴ تا ۷ هزار مترمکعب می‌باشد اما در روش آبیاری سنتی درختان گردو برای رشد سالیانه به حدود ۸۰ هزار مترمکعب آب در هر هکتار نیاز دارند در صورتی که میزان بارندگی سالیانه حدود ۴۰۰ تا ۷۰۰ میلی متر و با پراکنش مناسب باشد می توان گردو را به روش دیم نیز کشت کرد.

نیاز آبی گردو

نیاز آبی گردو بر حسب منطقه و رقم ۷۰ هزار متر مکعب برای هر یک بار در سال می باشد در آبیاری تحت فشار نیاز آبی آن در حدود ۵ تا ۷ هزار متر مکعب برای هر هکتار با تراکم ۲۰۰ تا ۲۸۰ اصل در هکتار در سال می باشد که با توجه به صحنه رفت و شرایط آب و هوایی منطقه تعیین می‌گردد توصیه می‌شود از سیستم های آبیاری تحت فشار به منظور بالابردن راندمان آبیاری و کاهش تلفات پرتاب استفاده شود زمان در باغ هایی که استفاده از سیستم مذکور امکان‌پذیر نیست توصیه می شود سیستم آبیاری سنتی به سیستم آبیاری نواری تبدیل گردد.

خصوصیات آب مورد استفاده در باغات گردو

کمیت آب

نیاز آبی درختان گردو هفت هزار تا ۱۰ هزار متر مکعب در سال می باشد در آبیاری تحت فشار میزان آن به ۴ هزار تا ۷ هزار مترمکعب در هکتار می‌رسد. کیفیت فیزیکی شیمیایی و بیولوژیکی آب حداکثر شوری مجاز آب آبیاری گردو ۱.۱ میلی موس بر سانتی متر و حداکثر اسیدی دهی آن ۷ و نیم و حداکثر میزان بر مجاز آن یک میلی گرم در لیتر می باشد به طور کلی کیفیت آب آبیاری نیز به علت تاثیراتی که در فرایندهای حیاتی گیاهان دارند مهم بوده و می بایست به طور کامل در مخصوصاً زمانی که آب از پساب های صنعتی یا فاضلاب ها تهیه می‌شود کیفیت آب در آبیاری با شاخص‌های زیر سنجیده می شود.

خصوصیات فیزیکی دمای آب در فرایند جذب عناصر و یون های مورد نیاز برای رشد توسط ریشه و فعالیت‌های فیزیولوژیک ریشه عسل از مقدار مواد جامد محلول در آب در سیستم های آبیاری سطحی چند آن ها از اهمیت نیست ولی در سیستم های آبیاری تحت فشار بسیار مهم بوده و در صورتی که بیش از یک اندازه ما این باشد باعث گرفتگی دریپر ها و آسیب به سیستم آبیاری تحت فشار می شوند و می بایست مورد بررسی قرار گیرند.

خصوصیات بیولوژیکی

در مورد خواص بیولوژیکی آب بررسی میزان این میکروارگانیسم ها و تاثیر آن در انتقال و ایجاد برخی بیماری ها نظیره ورتیسیلیوم فیتوفترا غیره مهم و ضروری می‌باشد که این کار با انجام آزمایشات آب امکان پذیر میباشد.

خصوصیات شیمیایی

خواص شیمیایی آب شامل ph شوری نسبت جذب سدیم کلراید سولفات بور عناصر سنگین و مواد سمی مثل حلال ها و رنگ هاو مهم ترین عوامل کیفی موثر در آبیاری می‌باشند اسیدیته آب در حلالیت برخی عناصر موثر بوده و در صورتی که خارج از محدوده مجاز باشند باعث ایجاد رسوب و گرفتگی دریپر ها می شود در مورد سایر عناصر مضر مانند بر و سدیم که در فرآیند رشد گیاهان تاثیرات سوء فراوانی دارند دقت و بررسی در مورد میزان و نوع این عناصر بسیار ضروری است.

زمان بحرانی نیاز آبی درختان گردو بلافاصله بعد از کشت

در این مرحله بلافاصله پس از کاشت نهال باید آبیاری صورت گیرد اولین نهال تازه کاشته شده نقش مهمی در زنده ماندن و استقرار درختان دارد. زمان گرده افشانی و تشکیل میوه بر اثر درختان میوه درزمان گرده افشانی و تشکیل میوه به دلیل بالا بودن فعل و انفعالات گیاهی نیاز آبی زیاد بوده و تامین آب در این مرحله باعث تضمین تولید محصول اقتصاد خواهد بود مرحله رشد و افزایش حجم میوه برای افزایش کیفیت میوه و عملکرد بالا تامین آب در این مرحله ضروری است.