حمل و نقل خوراك آبزیان

الف) ضوابط كلی حمل و نقل خوراك آبزیان

1- برابر دستور العمل های صادره از مراجع مرتبط حمل و نقل، تمام تولیدات كارخانجات خوراك دام، طیور و آبزیانباید توسط گونی پلی اتیلن یا كیسه های سه لایه (در مورد كنسانتره های آبزیان) یك بار مصرف صورت گیرد.
٢_ پاكت ها یا گونی ها نباید رطوبت را از خود عبور دهند وكاملاً غیرقابل نفوذ باشند.
٣- حداكثر وزن گونی ها 50 كیلوگرم باشد.
٤- حمل و نقل باید توسط كامیون های سرپوشیده كه قبلاً ضدعفونی شده اند، صورت گیرد. كف این كانتینرهاباید كاملاً خشك باشد و در صورت امكان توسط پلاستیك یا پالت های پلاستیكی پوشیده شود.
٥- برای حمل خوراك پودری )مش( از بونكرهای استریل گالوانیزه استفاده شود.
تبصره: حمل هرگونه خوراك از كارخانجات به واحدهای پرورش آبزیان باید با مجوز مسئول و ناظر بهداشتیكارخانه صورت گیرد و دریافت مواد اولیه نیز باید از این طریق انجام شود.

ب) ضوابط حمل و نقل چربی های صنعتی غیرخوراكی و خوراكی

1- چربی های غیرخوراكی باید تحت نظر مستقیم بازرس بهداشتی در بشكه های پلاستیكی درب دار جمع آوری و پلمپ شود.
٢- حمل و نقل این محصولات باید حتی المقدور در ماشین های سرپوشیده انجام شود.
٣- این خودروها باید برای هر محموله دارای گواهی بهداشتی از بازرس بهداشتی كشتارگاه باشند.
٤- چربی های خوراكی استحصالی از لاشه ماهیان نیز باید در سبدهای پاكیزه بهداشتی به وسیله خودروهای سردخانه دار به مراكز عرضه حمل گردد.

ج) ضوابط حمل و نقل موادی مانند گندم، جو، کنجاله سویا و سایر اقلام خوراکی مورد استفاده در جیره غذایی آبزیان

1- حمل و نقل موادی مانند گندم، جو، کنجاله سویا و سایر اقلام خوراکی مورد مصرف در جیره غذایی بایددر بسته بندی مناسب توسط وسایل نقلیه مجاز صورت گرفته و دارای گواهی بهداشتی حمل از طرف شبكه دامپزشكی شهرستان باشد.
٢- با توجه به اهمیت بهداشتی و حساسیت مواد اولیه مصرفی خوراك، باید از ورود عوامل آلودهك ننده نظیرحشرات، پرندگان، جوندگان و همچنین حرارت، رطوبت، باران و نور در محل نگهداری خوراک جلوگیری نمود.
٣- سطح داخلی وسیله نقلیه باید به گونه ای باشد كه امكان شست وشو و ضد عفونی آن قبل از حمل محموله میسر باشد.
٤- سطح داخلی وسیله نقلیه باید به نحوی باشد كه مخاطراتی برای محصول ایجاد نكند.
٥- وسیله حمل و نقل گندم دامی باید فقط برای حمل و نقل خوراك دام استفاده شود و از قرار دادن مواد متفرقه در كنار محموله خودداری شود.
٦- امكان ریزش مواد اولیه خوراك در طول مسیر وجود نداشته باشد.
٧- در صورت حمل و نقل گندم، جو، کنجاله سویا و سایر موارد مشابه تولید داخل به مقصد مزارع پرورش ماهی و یا انبارها و غیره، چرخ ها باید در حوضچه های مخصوص ضد عفونی و سطح خارجی وسایل حمل و نقل توسط ضدعفونیك ننده های رایج و مورد تأیید اسپری شوند.
٨- استفاده از وسایل مخصوص حمل و نقل كود مرغی و كود دامی برای حمل مواد اولیه غذای آبزیان اكیداً ممنوع است.

نگهداری و انبار كردن اقلام غذایی

ذخیره کردن اقلام غذایی برای حفظ کیفیت آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. عواملی مانند درجه حرارت و میزان رطوبت بر کیفیت غذاهای انبار شده بسیار مؤثر هستند.
نگهداری ماهیان خام برای ساخت غذاهای تر باید در دمای 30  درجه سانتی گراد و یا کمتر انجام گیرد. در این حالت می توان آنها را به مدت 6  3 ماه حفظ کرد. باید توجه داشت که نگهداری مواد خام در دمای 18 درجه سانتی گراد برای طولانی مدت کافی نمی باشد.
غذاهای مرطوب بهتر است حداکثر 24 ساعت پس از تهیه مصرف شوند. نگهداری مواد خام برای تهیه غذای مرطوب بهتر است در دمای 20  درجه سانتی گراد و یا کمتر صورت گیرد. زمان ذخیره و نگهداری غذاهای خشک بعد از تولید به عواملی مانند نوع جیره، کیفیت چربی و شرایط و امکانات موجود برای ذخیره آن بستگی داشته ولی این زمان تقریباً بین 3 2 ماه متغیر می باشد.
در این میان، چربی ها و ویتامین ها از حساس ترین مواد در زمان ذخیره غذا به شمار می روند. اگر غذا به نحوه مطلوبی نگهداری نگردد، چربی ها اکسید شده و ویتامین های آن نیز از بین می روند. به همین دلیل توصیه می شود که اولاً شرایط انبارداری و نگهداری غذا در حد مطلوب بوده و ثانیاً مدت زمان نگهداری غذا در کارگاه تا حد امکان کوتاه باشد.
با توجه به اینكه غذای مصرفی در مزارع ماهیان سردابی عمدتاً از نوع پلت می باشد بنابراین باید توصیه های زیر را برای حفظ كیفیت غذا به كاربرد تا از فساد غذای گران قیمت ماهی ها جلوگیری به عمل آید:
- انبار غذا باید خشک و خنک باشد و به خوبی تهویه شود تا دمای درون کیسه های خوراک ماهی ثابت بماند.
غذاهای خشک باید در شرایط سرما، در دمای کمتر از 20 درجه سانتی گراد و رطوبت پایین تر از 75 درصدنگهداری شوند. دمای بالاتر از 30 درجه سانتی گراد در انبار سبب خرابی و فساد سریع خوراک خواهد شد.
- ساختمان انبار باید طوری در نظر گرفته شود تا از خطر سرقت در امان باشد.
- مکان نگهداری جیره غذایی باید از محل پرورش ماهی فاصله داشته باشد تا امکان انتقال بیماری توسط وسایل یا افراد تحویل گیرنده غذا کاهش یابد.
- کیسه های خوراک ماهی باید روی پالت های چوبی یا پلاستیکی قرار گیرند به طوری که کیسه ها به تعداد10  8 کیسه روی هم چیده شوند. چیدن کیسه ها بیش از این تعداد توصیه نمی شود.
- کیسه های خوراک ماهی نباید به طور مستقیم روی کف سیمانی انبار قرار گیرند.
- کیسه ها باید از دیوارهای انبار حداقل 50 سانتی متر فاصله داشته باشند.
- کیسه های چیده شده روی پالت ها، در ردیف های دوتایی باید حداقل به فاصله یک متر از یكدیگر قرارگیرند به طوری که به سادگی بتوان از بین آنها عبور کرد.

- محیط انبار باید دور از تابش نور خورشید باشد.
- از نفوذ رطوبت به محیط انبار باید جلوگیری كرد.
- از چیدن کیسه های خوراک در كنار مواد شیمیایی دارای بو باید خودداری كرد.
- با نصب توری و سایر موانع فیزیکی از ورود موش، پرندگان و سایر عوامل آلوده ك  ننده به انبار باید جلوگیریكرد.
- کیسه های خوراک پاره شده در صورت سالم بودن باید در اولین فرصت مصرف شوند.
- خوراک آبزیان مورد نیاز باید به صورت ماهانه تهیه و مصرف شود و از زمان تولید، بیش از 3 ماه در انبار
نگهداری نشود. در ضمن، باید به طور دقیق به تاریخ خرید و مصرف جیره غذایی توجه داشت.
- محیط انبار باید هر 6 ماه یک بار نظافت و ضد عفونی شود.